Barbie komt naar je toe
Tijdens onze vakantie aan de Amerikaanse westkust besloten we om in San Diego naar de veelbelovende film Barbie te gaan kijken. Met alle reclame om ons heen had ik stampvolle zalen verwacht, maar neen. Op zaterdag – terwijl de film vrijdag gereleased werd – kon ik nog makkelijk ’s morgens tickets kopen en dezelfde dag met de familie gaan kijken. Was de film zijn 18 dollar waard? Ja.
De bioscoopervaring was teleurstellend. Bij het bezoeken van een bioscoopcomplex zo vlak bij Hollywood had ik een ervaring verwacht die me eeuwig ging bijblijven. Maar het tegendeel was waar. We werden verwelkomd door een vuile trieste inkomhal met de kleffe geur van popcorn. Wanden werden gesierd met overvolle vuilbakken waar de zoete Coca-Cola onderaan uitlekte. Nergens was er reclame voor Barbie in de vorm van affiches of Instagrammable kartonnen uitgesneden Margot Robbies. Pubers die je met slaap in de ogen uitleggen wat de 4 verschillende pop-corn smaken zijn en uiteraard was de duurdere Oreo-smaak hun aanbeveling. Enkel mijn jongste viel voor deze goedkope marketing truc. Je koopt je lege drinkbekers die je zelf moet gaan vullen; mag je twee keer aanschuiven. De zaal was zielloos en amper schoon gemaakt. En na ruim wat reclame en maar liefst 8 trailers voor andere films verscheen het verlossende logo van Warner Bros in het Barbie-roze.
De film startte en het werd nooit stil in de zaal. Er werd luidkeels gelachen met de grapjes die de film voorschotelde en er werd hard geapplaudisseerd bij de monoloog die alle Barbies geneest van ‘Ken’. Juist, daar gaat de film over: Barbie moet Ken includeren in haar Barbie-wereld en mannen moeten vrouwen includeren in de echte wereld. Mattel pakt dit zo ongelooflijk intelligent aan en surft op een tendens die al enkele jaren steeds sterker gevoeld wordt: de nieuwe feministische golf.
Voor wie de laatste jaren sliep: feminisme is keihard nodig, maar bereikt de media, het publiek en het beleid in golven. Traditioneel wordt gesproken van een eerste golf: verkrijgen van stemrecht voor vrouwen. Een tweede golf wordt gekenmerkt door eisen rond politiek, werk en onder andere abortus; herinner je de Dolle Mina’s in Nederland: ‘Baas in eigen buik’. Een derde golf wordt gekenmerkt door onder andere de #MeToo-beweging. En de vierde golf (de huidige golf) wordt gekenmerkt door social media en hamert op doelstellingen die in de tweede golf niet bereikt werden.
De feministische golven gaan trouwens vaak hand in hand met andere bewegingen zoals die van homorechten in de tweede golf en de LGBTQI+-beweging in de vierde golf. Voeg naast deze Westerse golven nog de huidige emancipatieprotesten toe uit Iran en je weet: Mattel gokt veilig. Dat de film verboden wordt in Islamitische landen zoals Iran, Egypte en Saudi-Arabië zal Mattel niet verwonderen. Maar ook inwoners van Rusland, Vietnam, Pakistan en de Philippijnen zullen Barbie en Ken niet ontdekken op het grote scherm.
En net daarom is het een goede film. Een verboden film, een gecensureerde film, … een film die taboes aankaart en verpakt in een plastieken popje. Maar het is meer dan een film. Het is een beweging die nu ook een gezicht heeft gekregen. Een manifest. Barbie is de Dolle Mina 50 jaar later.
Barbie is de Dolle Mina 50 jaar later.
Geen enkel mannelijk karakter in de film wordt intelligent voorgesteld. Dit staat in fel contrast met de vrouwelijke karakters die inhoudelijk wél sterk uit de hoek komen: Barbie, Weird Barbie, Gloria, Sacha en Ruth maken de ene na de andere sterke quote:
- “Women hate women. And men hate women. It’s the only thing we all agree on.”, Sacha.
- “It is literally impossible to be a woman.”, Barbie.
- “You saved Barbieland from the patriarchy.”, Ruth.
Het is nochtans op de werkvloer dat de vierde feministische golf zal plaats hebben. En Barbie heeft die golf een duw in de rug gegeven. Barbie komt naar je toe. Werknemers-activisme zien we nu al stijgen. Jonge werknemers durven kijken naar de diversiteit in je bestuur en hun sollicitatie daar laten door beïnvloeden. Bedrijven gaan meer moeten doen dan genderneutrale toiletten.
Man of vrouw, jong of oud: de film Barbie moet je zien.
Bij het bespreken van mijn key-note ‘taBOOH’ krijg ik wel vaker de vraag: “is ie ook voor mannen bestemd?” Voortaan kan ik antwoorden: “Is de film Barbie uitsluitend voor vrouwen bestemd?”
We verlaten het trieste bioscoopcomplex gelegen in een ondertussen verlaten shopping center. Op zoek naar een Uber wandelden er 4 jonge twintigers voor ons uit. Ze giechelden na over de film. Ze waren lyrisch. De 2 meisjes droegen roze en de 2 jongens beiden een roze tule rokje. Hun avond kon niet meer stuk.
